Gepubliceerd op donderdag, 15 juni 2023
Van Leeuwerik ga je kwinkeleren
Bier van oude graanrassen in een stoere fles met een stoer alcoholgehalte
Een nieuw, ongemout bier van eeuwenoude, streekgebonden graanrassen. Verraderlijk
sterk met zeven procent, maar fris en licht als pils. ,,De Leeuwerik Saison is echt lekker.”
Harm van Hoeve, Chris Wisse, Alex Wieland en Mark Dobbelaar (vlnr) als boer, brouwer, initiator en ondersteuner samen de bedenkers van het bier Leeuwerik.
Bron foto: DPG Media | Fotograaf: Anne Hana
Dat het nieuwe bier van de stichting uitmuntend smaakt, meent Alex Wieland. Maar als woordvoerder van Stichting Historische Gewassen Natuur(lijk) Zeeuws moet hij het ook wel zeggen om het bier te verkopen. Niet om er zelf of als stichting rijk mee te worden, maar om historische gewassen opnieuw in de markt te zetten en (akker)natuur in stand te houden. Het telen van oude, in onbruik geraakte gewassen levert bijzondere en lekkere bieren, broden en pannenkoeken op. En proeven met historische gewassen kunnen in de nabije toekomst belangrijk zijn. Want ze brengen minder op per hectare, maar kunnen wel beter tegen ziektes en hoeven niet te worden bespoten met gewasbeschermingsmiddelen.
Ideaal pauzebier
Met de Leeuwerik Saison vraagt Historische Gewassen Natuur(lijk) Zeeuws – net als eerder met de tripel Patrijske – aandacht voor levend erfgoed. De presentatie van het bier toont volgens de stichting aan dat met aandacht voor én hulp van de natuur grondstoffen voor heel lekkere producten zijn te telen. Wieland en zijn stichtingscompanen Harm van Hoeve en Mark Dobbelaar kozen voor een Saison, omdat dat bier goed past bij alle doelstellingen.
Saisonbieren werden vroeger ’s zomers, vooral in Wallonië, gedronken door landbouwers tijdens pauzes op het veld. Net als bij Engelse Farmhouse-ales zijn er nostalgische associaties met akkerbouwers en historische manieren om oude gewassen op het land te bewerken. Bovendien zijn de ontwikkelaars van het bier er in geslaagd de Leeuwerik veel duurzamer te brouwen dan ‘normale bieren’. Ze slaagden daarin door het bier niet te mouten.
Door het bier niet te mouten, bespaar je veel water en stoot je veel minder CO2 uit.
Chris Wisse, Brouwmeester Jopen
Als bier niet gemout hoeft te worden, is er veel minder water nodig en blijft de uitstoot van CO2 beperkt. Voor het eerste brouwsel van 2300 liter ging bijna anderhalve ton minder koolstofdioxide de lucht in dan voor een gemout bier het geval zou zijn geweest. Het halen van die doelstelling kostte jaren voorbereiding en geduld. Het begon met een gift van het het Centrum Genetische Bronnen Nederland, die historische zaden beschikbaar stelden van rassen die niet in de handel verkrijgbaar zijn.
Ook daarna kon de stichting een beroep doen op een hele reeks instellingen, deskundigen en vrijwilligers, benadrukt Alex Wieland als een van de initiatiefnemers van de Leeuwerik. De provincie, North Sea Port en watermaatschappij Evides stelden (en stellen) proefvelden beschikbaar in regio’s met diverse grondsoorten in onder meer de Koegorspolder, Grenspark Groot Saeftinghe en waterwin- en natuurgebied De Schommeling.
Bron foto: DPG Media | Fotograaf: Anne Hana
De deskundige die het meest aan de smaak en het brouwproces bijdroeg, was ongetwijfeld Chris Wisse, een uit Westdorpe afkomstige brouwmeester van Jopen. Die speciaalbierproducent werkte vaker samen met de Universiteit en de Hogeschool Gent aan alternatieve brouwprocessen met alternatieve granen. En Wisse stelde er een eer in om een bier te maken waarin meerdere ’tot 7000 jaar oude granen’ een bijdrage leveren aan de smaak.
,,De Maartsche gerst, Zeeuwse bruinkafemmertarwe en witte emmertarwe hadden we al gekozen, maar ik vond het mooi er ook Sint Jansrogge bij te doen. Het resultaat is boven verwachting. Het is een echte Saison, fris en makkelijk drinkbaar. Licht als pils doordat het niet is gemout, maar wat verraderlijk door zijn alcoholpercentage”, prijst Wisse. Of Wisses loftuitingen terecht zijn, is al te proeven.
De Leeuwerik Saison is gebotteld in een stoere fles van 0,75 liter, waarop een door Johnny Du Burck gefotografeerde leeuwerik prijkt. Het is verkrijgbaar bij een aantal Zeeuwse horeca-etablissementen en landwinkels.
René Hoonhorst, journalist
Anne Hana, fotograaf
Dit artikel werd op donderdag 15 juni 2023 gepubliceerd in de regionale kranten van DPG Media:
* Provinciale Zeeuwse Courant
* Algemeen Dagblad
* BN De Stem
* Het Laatste Nieuws
René Hoonhorst, journalist
Anne Hana, fotograaf